โพแทสเซียม (Potassium) คือเกลือแร่ที่มีความสำคัญในการส่งสัญญาณไฟฟ้าไปยังเซลล์ต่างๆ ของร่างกาย ทำให้เซลล์ประสาท เซลล์กล้ามเนื้อ และเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ เกิดการยืดตัวอย่างสมดุล โดยโพแทสเซียมจะทำงานร่วมกับโซเดียมในการควบคุมสมดุลน้ำภายในร่างกาย ซึ่งช่วยให้หัวใจเต้นเป็นปกติ ขณะที่โพแทสเซียมส่วนเกินจะถูกไตขับออกทางปัสสาวะเพื่อรักษาสมดุลในร่างกาย โดยโพแทสเซียมในเลือดจำเป็นต้องมีอยู่ราวๆ 3.6-5.2 มิลลิลิตร/ลิตร
ผลของการวิจัยระบุว่า ประชาการที่มีปริมาณโพแทสเซียมในร่างกายสูง มีค่าเฉลี่ยความดันโลหิต และอัตราการเกิดโรคความดันโลหิตสูงต่ำกว่าประชากรที่ได้รับโพแทสเซียมในปริมาณน้อย นอกจากนี้ยังพบว่าการได้รับโพแทสเซียมอย่างเพียงพอนั้นจะทำให้ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้อีกด้วย
อาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมสูง
อาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมสูง ได้แก่ อาหารประเภทถั่วเมล็ดแห้ง นม ผลิตภัณฑ์จากนม ทุเรียน ลำไย ลูกเกด ลูกพรุน แครอท มันฝรั่ง มะเขือเทศ คะน้า หน่อไม้ฝรั่ง หัวปลี และผักชี
อาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมปานกลาง
อาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมปานกลาง ได้แก่ ผลไม้ประเภทสับปะรด ส้ม องุ่น ลิ้นจี่ มะม่วงดิบ แคนตาลูป เงาะ ฝรั่ง แอปเปิ้ล รวมไปถึงพืชผักประเภท หอมหัวใหญ่ มะละกอดิบ ถั่วพู พริกหวาน และผักบุ้งจีน
อาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมน้อย
อาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมน้อย ส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มผัก ผลไม้สีซีด เช่น แตงกวา เห็ดหูหนู ฟักเขียว ผักกาดขาว องุ่นเขียว ชมพู่ บวบเหลี่ยม และแตงโม
ประโยชน์ของโพแทสเซียม
การรับประทานอาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมเพียงพอ จะช่วยส่งผลดีต่อสุขภาพร่างกายดังต่อไปนี้
- ช่วยให้สติปัญญาดี อารมณ์แจ่มใส เพราะสมองได้รับออกซิเจนมาหล่อเลี้ยงอย่างเพียงพอ
- ช่วยกำจัดของเสียหรือสารพิษที่เกิดจากการเผาผลาญออกจากร่างกาย
- เมื่อทำงานร่วมกับโซเดียมจะสามารถช่วยควบคุมสมดุลของน้ำในร่างกายและช่วยให้หัวใจเต้นเป็นปกติ
- ช่วยให้ร่างกายเปลี่ยนน้ำตาลกลูโคสในเลือดไปเป็นพลังงานสะสมในกล้ามเนื้อและตับ
- ช่วยลดอัตราการเกิดโรคความดันโลหิตสูง รวมถึงโรคหัวใจและหลอดเลือด
ภาวะโพแทสเซียมเลือดต่ำ (Hypokalemia)
สิ่งที่จะเกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีปริมาณโพแทสเซียมในเลือดต่ำเกินไป ก็คือ การทำงานที่ผิดปกติของอวัยวะต่างๆ ส่งผลให้เกิดอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง กล้ามเนื้อกระตุก และท้องเสียรุนแรง โดยสาเหตุหลักของการเกิดภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ มาจากการใช้ยาขับปัสสาวะ ที่มักใช้ในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงและผู้ป่วยโรคหัวใจ ซึ่งหากใช้ยาขับปัสสาวะมากเกินไปก็จะส่งผลทำให้ปริมาณโพแทสเซียมถูกขับออกมาเกินไปเช่นกัน
แม้ว่าการได้รับโพแทสเซียมอย่างเพียงพอในร่างกายจะเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ แต่ก็มีข้อควรระวังหลายประการที่ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพบางท่านควรศึกษาให้ดีก่อนที่จะรับประทานอาหารที่มีสารโพแทสเซียม เพราะถ้าหากผู้ป่วยนั้นๆ มีความบกพร่องในการขจัดโพแทสเซียมออกจากร่างกาย ก็อาจจะทำให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมาได้
