การยืดกล้ามเนื้อ (Stretching) คือ การเคลื่อนไหวร่างกายเพื่อยืดกล้ามเนื้อและเส้นเอ็น เพื่อให้ร่างกายมีความยืดหยุ่นและคล่องตัวมากขึ้น การยืดกล้ามเนื้อสามารถทำได้ทั้งก่อนและหลังการออกกำลังกาย หรือทำเป็นกิจกรรมเพื่อผ่อนคลายร่างกายในชีวิตประจำวัน
ประโยชน์ของการยืดกล้ามเนื้อ
- เพิ่มความยืดหยุ่น: การยืดกล้ามเนื้อช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของร่างกาย ทำให้การเคลื่อนไหวต่าง ๆ คล่องตัวมากขึ้น
- ลดความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ: การยืดกล้ามเนื้อช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อที่ตึงหรือเจ็บ ลดความรู้สึกเมื่อยล้าหลังการออกกำลังกาย
- ป้องกันการบาดเจ็บ: การยืดกล้ามเนื้อช่วยเตรียมความพร้อมของกล้ามเนื้อก่อนการออกกำลังกายหนัก ป้องกันการบาดเจ็บที่อาจเกิดขึ้น
- เพิ่มการไหลเวียนของเลือด: การยืดกล้ามเนื้อช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดไปยังกล้ามเนื้อ ทำให้กล้ามเนื้อได้รับออกซิเจนและสารอาหารได้มากขึ้น
การยืดกล้ามเนื้อแบบต่าง ๆ
1. การยืดกล้ามเนื้อแบบสเตติก (Static Stretching)
เป็นการยืดกล้ามเนื้อในท่าใดท่าหนึ่งค้างไว้เป็นเวลาประมาณ 15-30 วินาที โดยไม่เคลื่อนไหว เป็นวิธีที่นิยมใช้หลังการออกกำลังกายเพื่อช่วยผ่อนคลายและฟื้นฟูร่างกาย
2. การยืดกล้ามเนื้อแบบไดนามิก (Dynamic Stretching)
เป็นการยืดกล้ามเนื้อที่มีการเคลื่อนไหวต่อเนื่อง เหมาะสำหรับการเตรียมความพร้อมของกล้ามเนื้อก่อนการออกกำลังกายที่ต้องใช้แรงมาก เช่น การวิ่งหรือการยกน้ำหนัก
3. การยืดกล้ามเนื้อแบบ PNF (Proprioceptive Neuromuscular Facilitation)
เป็นการยืดกล้ามเนื้อร่วมกับการเกร็งกล้ามเนื้อ เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นในระยะยาว มักใช้ในการฟื้นฟูสมรรถภาพหลังบาดเจ็บ
วิธีการยืดกล้ามเนื้ออย่างถูกต้อง
- เริ่มด้วยการวอร์มอัพเบา ๆ เพื่อเพิ่มอุณหภูมิของกล้ามเนื้อก่อนการยืด
- ยืดกล้ามเนื้ออย่างช้า ๆ และรู้สึกถึงการยืดตัว ไม่ควรยืดจนรู้สึกเจ็บ
- ค้างท่ายืดกล้ามเนื้อไว้ประมาณ 15-30 วินาทีในแต่ละท่า
- หายใจเข้าออกสม่ำเสมอขณะยืดกล้ามเนื้อ
ควรยืดกล้ามเนื้อเมื่อใด
การยืดกล้ามเนื้อสามารถทำได้ทั้งก่อนและหลังการออกกำลังกาย การยืดก่อนออกกำลังกายจะช่วยเตรียมกล้ามเนื้อให้พร้อม ลดความเสี่ยงของการบาดเจ็บ ในขณะที่การยืดกล้ามเนื้อหลังออกกำลังกายจะช่วยผ่อนคลายและลดความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ