ภาวะน้ำเกิน (Overhydration) คือ สภาวะที่ร่างกายได้รับน้ำมากเกินไปจนทำให้ร่างกายไม่สามารถขับน้ำออกได้อย่างเหมาะสม อาจเกิดจากการดื่มน้ำในปริมาณมากภายในระยะเวลาอันสั้นเกินไป ส่งผลให้เกิดความไม่สมดุลของน้ำและสารแร่ในร่างกาย เช่น โซเดียม ซึ่งมีผลต่อการทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกาย
สาเหตุของภาวะน้ำเกิน
สาเหตุหลักของภาวะน้ำเกินมักเกิดจากการดื่มน้ำมากเกินไปภายในเวลาสั้น ๆ หรือการได้รับน้ำเกินความจำเป็นในสถานการณ์ที่ร่างกายไม่สามารถขับน้ำออกได้เพียงพอ เช่น ผู้ที่ออกกำลังกายหนักโดยไม่สูญเสียน้ำออกทางเหงื่อมากนัก หรือในบางกรณีอาจเกิดจากการมีปัญหาในการทำงานของไตที่ไม่สามารถกรองน้ำออกจากร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ผลกระทบต่อร่างกาย
การที่ร่างกายมีน้ำเกินอาจส่งผลให้เกิดการสะสมน้ำในเนื้อเยื่อ ซึ่งอาจทำให้เซลล์ในร่างกายบวมน้ำ และนำไปสู่ปัญหาการทำงานของระบบประสาทและระบบหมุนเวียนโลหิต การที่ร่างกายไม่สามารถขับน้ำออกได้เพียงพอ อาจทำให้ระดับโซเดียมในเลือดลดลงอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดความเสี่ยงต่อการทำงานของสมองผิดปกติ
วิธีการป้องกัน
การป้องกันภาวะน้ำเกินสามารถทำได้โดยการดื่มน้ำในปริมาณที่พอดีกับความต้องการของร่างกาย หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำมากเกินไปในช่วงเวลาสั้น ๆ โดยเฉพาะในช่วงที่ไม่ได้มีการออกกำลังกายหรือสูญเสียน้ำมาก นอกจากนี้ ควรสังเกตปริมาณการขับปัสสาวะของร่างกาย เพื่อให้มั่นใจว่าร่างกายขับน้ำออกได้ตามปกติ
การจัดการเมื่อเกิดภาวะน้ำเกิน
หากเกิดภาวะน้ำเกินขึ้น ควรลดการดื่มน้ำลงและปรึกษาแพทย์ในกรณีที่เกิดอาการผิดปกติ เช่น อาการบวม, เวียนศีรษะ หรืออ่อนเพลีย การจัดการในกรณีที่รุนแรงอาจต้องได้รับการรักษาทางการแพทย์เพื่อคืนสมดุลของระดับน้ำและแร่ธาตุในร่างกาย