อาหารคีโตเจนิค (Ketogenic Diet) คือ การปรับเปลี่ยนวิธีการกินที่เน้นการบริโภคไขมันเป็นแหล่งพลังงานหลัก โดยลดปริมาณคาร์โบไฮเดรตให้น้อยที่สุด เพื่อให้ร่างกายเข้าสู่ภาวะที่เรียกว่า “คีโตซิส” ซึ่งเป็นกระบวนการที่ร่างกายเปลี่ยนมาใช้ไขมันในการสร้างพลังงานแทนการใช้คาร์โบไฮเดรต
หลักการของอาหารคีโตเจนิค
อาหารคีโตเจนิคมีการแบ่งสัดส่วนของสารอาหารที่แตกต่างจากการรับประทานทั่วไป โดยมีไขมันสูง (ประมาณ 70-80% ของพลังงานทั้งหมด) โปรตีนปานกลาง (ประมาณ 20-25%) และคาร์โบไฮเดรตต่ำมาก (ประมาณ 5-10%)
วิธีการทำงานของคีโตซิส
เมื่อเราลดการรับประทานคาร์โบไฮเดรตให้อยู่ในระดับต่ำมาก ร่างกายจะเริ่มขาดแหล่งพลังงานจากน้ำตาล (กลูโคส) และหันมาใช้ไขมันที่สะสมในร่างกายแทน ซึ่งในกระบวนการนี้ ตับจะผลิตสารคีโตนออกมาเป็นแหล่งพลังงานให้กับร่างกายแทนกลูโคส
อาหารที่เหมาะกับคีโตเจนิค
- อาหารที่มีไขมันสูง เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันมะพร้าว อะโวคาโด เนื้อสัตว์ติดมัน
- โปรตีนปานกลาง จากแหล่งอาหารเช่น เนื้อปลา เนื้อสัตว์ และไข่
- หลีกเลี่ยงคาร์โบไฮเดรต เช่น ข้าว ขนมปัง และอาหารที่มีน้ำตาลสูง
ประโยชน์ของอาหารคีโตเจนิค
อาหารคีโตเจนิคมีประโยชน์ในหลายด้าน โดยเฉพาะการช่วยลดน้ำหนักอย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากร่างกายเผาผลาญไขมันได้ดีกว่า นอกจากนี้ยังช่วยปรับระดับพลังงานในร่างกายให้คงที่ และลดความอยากอาหารที่มีน้ำตาลหรือคาร์โบไฮเดรตสูง
การปรับตัวของร่างกายเมื่อเข้าสู่คีโตซิส
เมื่อร่างกายเริ่มปรับเข้าสู่ภาวะคีโตซิส อาจเกิดอาการที่เรียกว่า “ไข้คีโต” ซึ่งเป็นอาการเมื่อร่างกายเริ่มปรับตัวในช่วงแรก อาจมีอาการเหนื่อยล้า ปวดหัว หรือเวียนศีรษะ แต่เมื่อร่างกายเข้าสู่คีโตซิสเต็มที่แล้ว อาการเหล่านี้จะลดลง
