กรดซิตริก (Citric Acid) คือกรดอินทรีย์ที่พบตามธรรมชาติในผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว โดยเฉพาะในมะนาว ส้ม และส้มโอ กรดซิตริกมีรสเปรี้ยวและถูกนำมาใช้ในหลาย ๆ ด้านของอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม รวมถึงการผลิตเครื่องสำอางและยาด้วย
คุณสมบัติของกรดซิตริก
กรดซิตริกมีรสเปรี้ยวอย่างชัดเจน จึงถูกนำมาใช้ในการเพิ่มรสชาติอาหาร โดยเฉพาะอาหารและเครื่องดื่มที่ต้องการรสเปรี้ยวตามธรรมชาติ นอกจากนี้ยังมีคุณสมบัติเป็นสารกันบูดธรรมชาติ เพราะสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและเชื้อราในอาหาร
การใช้กรดซิตริกในอุตสาหกรรมอาหาร
- ใช้ในผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม เพื่อเพิ่มรสเปรี้ยว เช่น น้ำผลไม้ ลูกอม และขนมหวาน
- เป็นสารกันบูดในอาหารกระป๋องและแยม เนื่องจากช่วยรักษาความสดของอาหารได้ดี
- ใช้ในการผลิตชีสและผลิตภัณฑ์นมต่าง ๆ เพื่อปรับความเป็นกรดและสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับการหมัก
กรดซิตริกกับการผลิตเครื่องสำอางและยา
ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอางและยา กรดซิตริกถูกใช้เป็นสารปรับค่า pH และสารต้านอนุมูลอิสระในผลิตภัณฑ์บำรุงผิว นอกจากนี้ยังถูกใช้ในการผลิตยาบางชนิด เพื่อปรับสภาพกรดด่างและเพิ่มประสิทธิภาพของยา
บทบาทของกรดซิตริกในร่างกาย
กรดซิตริกมีบทบาทสำคัญในกระบวนการเผาผลาญพลังงานของร่างกาย โดยเกี่ยวข้องกับวงจรเครบส์ (Krebs cycle) ที่เป็นกระบวนการสร้างพลังงานในเซลล์ โดยเฉพาะในเซลล์ที่ใช้พลังงานสูง เช่น กล้ามเนื้อหัวใจ
ข้อควรระวัง
ถึงแม้กรดซิตริกจะเป็นสารที่พบตามธรรมชาติและปลอดภัยในปริมาณที่เหมาะสม แต่การบริโภคมากเกินไปอาจทำให้เกิดการระคายเคืองต่อกระเพาะอาหารและฟันได้ โดยเฉพาะในรูปแบบของกรดซิตริกสังเคราะห์ที่ใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร